Om beter voorbereid te zijn op een volgende pandemie onderzoekt het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) welke aanpassingen nodig zijn aan de Wet publieke gezondheid (Wpg). Het ministerie van VWS heeft over de Wet publieke gezondheid eerst advies gevraagd aan het RIVM: wat is er vanuit het perspectief van infectieziektebestrijding nodig om een pandemie aan te pakken? Zijn er aanvullende collectieve maatregelen die in de Wpg opgenomen zouden moeten worden?

Vervolgens hebben het ministerie van VWS en het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) advies gevraagd aan drie afzonderlijke adviesorganen: het Maatschappelijk Impact Team (MIT), de Raad voor Volksgezondheid & Samenleving (RVS) en het College voor de Rechten van de Mens (College). Het MIT, de RVS en het CRM kijken naar de gevolgen van eventuele pandemiemaatregelen voor maatschappij en mensenrechten. De RVS is gevraagd om te reflecteren op maatregelen vanuit gezondheidsperspectief, sociaal en medisch-ethisch perspectief.

In het advies geven de adviesorganen individuele reflecties op de mogelijke impact van maatregelen vanuit maatschappelijk en mensenrechtelijk perspectief. Daarnaast gaan de adviesorganen gezamenlijk in op de vraag hoe wettelijk geborgd kan worden dat maatschappelijke en mensenrechtelijke impact worden meegewogen in de besluitvorming. Deze vraag is toegevoegd op basis van de geleerde lessen tijdens de coronapandemie waarin maatschappelijke en mensenrechtelijke impact onvoldoende aan bod kwamen.

Om te komen tot dit advies hebben het MIT, de RVS en het College de wettelijke kaders geanalyseerd die golden tijdens de coronapandemie, tot en met de eerste tranche wijzigingen Wpg. Daarnaast zijn de bijdragen van expertleden van het MIT en andere publicaties betrokken over (de afweging van) maatschappelijke en mensenrechtelijke impact bij pandemiemaatregelen. Aanvullend zijn interviews afgenomen en bijeenkomsten georganiseerd: rond de ontwikkeling van een afwegingskader en om tot expertconsensus te komen over onderliggende criteria bij de maatschappelijke en mensenrechtelijke impact van pandemiemaatregelen. Ook heeft een aantal experts meegelezen met het conceptadvies.

Donderdag 16 mei 2024 boden we het advies “Recht doen aan impact en waarden” samen met het MIT en CRM aan demissionair minister Dijkstra van VWS en aan SG Wallenberg van SZW.